Blog
Ik zie een vogel

door Else Siemerink

 

Torenvalken, goudhaantjes en uilen. In de masterclass Ik zie een vogel van Jacqueline Lamme kwamen allerlei bijzondere vogels voorbij. Én bijzondere deelnemers.

 

Samen met begeleider Rutger van der Tas kwam het schilderatelier van dagcentrum Middelpolder een ochtend ‘op locatie’ schilderen. Het grootste deel van de groep werkt bijna dagelijks in het atelier, dus Jacqueline had te maken met ervaren schilders. Eén van hen, Karen Koeslag, is zelfs een van de 39 genomineerden voor de Special Award 2015 en haar werk hangt in de tentoonstelling in Museum Jan van der Togt. En alsof dat nog niet genoeg is, siert een van haar kleurrijke schilderijen ook nog eens de cover van de publicatie.

 

Jacqueline Lamme geeft normaal gesproken les in de ateliers van Artis en heeft dus ruime kennis van vogels in kooien en op doeken. Ze weet dan ook dat het onderwerp iedereen aanspreekt. Met opgezette vogels en tal van vogelboeken kon iedereen zich op een vogel oriënteren. Perry vertelt dat hij thuis twee parkieten heeft, dus voor hem is het een vertrouwd onderwerp. Voor de ander is de keuze wat minder makkelijk. Franky wil een knobbelzwaan schilderen, maar hier is nergens een plaatje van te vinden...

 

Eerst gaat iedereen met okergele oliepastel aan de slag. Voor klassieke schilderijen werd dat ook gebruikt, legt Jacqueline uit, want met okergeel kan je nog alle kanten op. De lijnen zijn niet zo definitief en onvermengbaar als zwart, en de gele kleur is de perfecte ondergrond voor een schildering. Naast deze okergele tip geeft ze ook aan dat ze ervoor moeten waken niet een piepklein vogeltje te tekenen op het grote vel. Het mag een vogel van formaat zijn.

 

Iedereen gaat met de grootste concentratie aan de slag. Franky heeft de knobbelzwaan achter zich gelaten en is aan een prachtige vogel met uitgeslagen vleugels begonnen. “Een kolibrie?”“Nee joh”, roept Mark. “Dat is een ijsvogel. Een kolibrie is veel kleiner en komt vooral voor in Zuid-Amerika. Wist je dat de kleinste vogel in Nederland het goudhaantje is?” Zelf schildert Mark – ofwel de wandelende encyclopedie – een uil, wiens klauwen zich prachtig om een tak hebben gevouwen.

 

 

Na de pauze laten ze de oliepastel voor wat het is en gaan verder met bistre. Hiermee maakt de groep voor het eerst kennis. En als het aan begeleider Rutger ligt gaan ze dit voortaan ook in hun eigen atelier gebruiken. Aan het bistre poeder voegen ze zelf water toe om verf te maken. De poeders worden tot prachtige donkere kleuren gemengd. Bram weet te vertellen dat dit de kleuren zijn die de oude meesters gebruikten.

 

De vogels krijgen kleur en zijn bijna klaar om weg te vliegen van het papier. Wat opvalt is dat niemand iets van zichzelf op het schilderij heeft geschilderd. Geen hand, of gezicht. Dat was wel onderdeel van de opdracht. Maar blijkbaar is iedereen meer met de vogel bezig dan met zichzelf. En dat is geen slecht teken.

 

Aan het eind vraagt Jacqueline de groep de tekeningen op een rij te zetten en elkaars werk te evalueren. Om de beurt mag de een iets over de vogel van de ander zeggen, als het maar positief is. Er worden goed doordachte opmerkingen geformuleerd over het werk van de ander; ware kunstcritici aan het werk. Cecilia zegt dat Frankys ijsvogel er precies zo uitziet als in de National Geographic.

 

Het valt begeleider Rutger op dat het Franky goed doet om in beperkte tijd een schilderopdracht uit te voeren. Daardoor ging hij heel doelgericht te werk en was hij minder een “pietje precies”, zoals Franky het zelf noemt. Rutger zegt dan ook dat het mooi zou zijn als er qua organisatie meer middelen komen om dit op het eigen atelier ook te kunnen ondervangen. Om iedereen goed te ondersteunen en de talenten ten volste te kunnen ontwikkelen is het nodig meer aandacht te kunnen geven aan de individuen. En in een les als deze komt dan ook naar voren hoe bijzonder die individuen zijn.